Når psykiatritermar vert metaforar: Ein kasusstudie av uttrykket «politisk autisme»

Abstract

Artikkelen rapporterer om ei kontekstualiserande nærlesing av eitt tilfelle av bruk av uttrykket politisk autisme i eit blogginnlegg av samfunnsdebattanten Kristin Clemet i februar 2016. Undersøkingsmaterialet består av blogginnlegget til Clemet, reaksjonar på dette blogginnlegget i media og på Twitter, og Clemet sitt bloggsvar på desse reaksjonane. Analysetilnærminga som er nytta i under-søkinga, er kritisk metaforanalyse. Dette er ei tilnærming som kombinerer inn-sikter frå ei rekkje lingvistiske teoriar, som omgrepsmetaforteorien og kritisk diskursanalyse, for å identifisera, tolka, forklara og normativt vurdera metafor-bruk i autentiske tekstar. Analysen får fram eit meir nyansert bilete av metaforisk nytta psykiatritermar enn tidlegare kvantitative studiar av slik bruk av psykia -tritermar. Når desse termane vert nytta for å karakterisera menneskeleg ikkje-psykiatrisk åtferd, er den eventuelle metaforisiteten av eit anna slag enn når dei vert nytta til å personifisera ikkje-menneskelege fenomen. Og det er ikkje au-tomatisk gjeve at alle tilfelle av metaforisk bruk av psykiatritermar alltid har (intendert) nedsetjande tyding.