EU-striden på leiarplass: Ein retorisk analyse av fire norske dagsaviser

Abstract

Temaet for oppgåva er den norske EU-debatten som fann stad i førekant av avstemminga i 1994,og korleis denne arta seg på leiarplass i Klassekampen, Nationen, Dagbladet og Bergens Tidende.EU-saka er ei politisk sak, men blei tatt opp til diskusjon også i organisasjonar og fora som tilvanleg er apolitiske. Til dømes tok blant anna fagforeiningar, næringslivsorganisasjonar oginteresseorganisasjonar av varierande storleik offentleg standpunkt i saka. Målrørsla ogfråhaldsrørsla tok til dømes eit aktivt nei-standpunkt. Når det gjaldt mediene, så var dei fleste avdei store dagsavisene ja-aviser. NRK og TV2 derimot var nøytrale.Etter andre verdskrigen er det inga anna politisk sak som har skapt så sterke kjensler i detnorske folket som dei to avstemmingane i 1972 og 1994. Saka skapte på same tid eit intenstsamhald og ei like intens splitting. Årsakene til den norske EU-motstanden er mange ogkomplekse. Faktorar som Noreg si geografiske plassering, tradisjonell atlantisk orientering,sentrum-periferi konflikt og dei såkalla motkulturane vert ofte nemnde som forklaringar på denkraftige motstanden. Når det gjeld konfliktnivået i folket, kan sjølve folkeavstemminga også hattnoko å seie. I avstemminga var det snakk om å velje eitt av to, eit kompromiss var altså utelukka.